“Friet spreekt natuurlijk altijd aan bij jongeren”, glimlacht Leon, als hij vertelt over het project ‘Duurzame friet’. Mbo-studenten van Curio onderzoeken in dit project wat de meest duurzame friet is, op verzoek van aardappel- en frietbedrijf ZVL.
Studenten plantenteelt verzorgen de teelt, met drie verschillende rassen, op twee grondsoorten en met verschillende plantafstanden. Studenten van de laboratoriumopleiding bepalen gehalten van de geoogste aardappelen, zoals droge stof en het kaliumgehalte. Daarna is het de beurt aan de studenten van de koksopleiding: is er smaakverschil als we de friet op twee verschillende temperaturen bereiden? En wat doen de verschillen in bereiding met de gehalten? Met die informatie ontwikkelen de studenten van Food & Future passende voorlichting. Ondertussen buigen studenten procestechniek zich over de vraag of zij vanuit de aardappelreststromen een duurzame verpakking kunnen ontwikkelen. Leon: “Studenten kijken in dit project buiten hun eigen opleiding. Ze vullen elkaar aan en dat zien ze nu."
Onderzoek in werkagenda mbo
Ook minister Dijkgraaf van OCW omarmt de innovatiekracht van het mbo. In zijn Werkagenda mbo (oktober 2022) staat als doelstelling dat het mbo een volwaardige partner wordt in de keten van onderzoek en innovatie. De minister wil daarom zorgen voor een plek voor het mbo in relevante regelingen. Daarnaast komt er geld beschikbaar voor verdere uitbouw van practoraten.
Aanhaken bij bedrijfsleven
Met onderzoekend leren haakt het mbo aan bij ontwikkelingen in het bedrijfsleven. Leon: “Dit is de manier om het mbo en het bedrijfsleven weer dicht bij elkaar te brengen, ook doordat we onderzoeksresultaten toevoegen aan het curriculum.”
Onderzoekend leren samen met het mbo geeft bedrijven een voorsprong. Leon: “Bedrijven vergroten zo hun concurrentiekracht.” En door deze manier van onderwijs betreden mbo’ers met de juiste expertise en vaardigheden de arbeidsmarkt. “Multidisciplinair werken, projectmatig werken, onderzoekend werken, dat zijn ervaringen en skills waar bedrijven naar op zoek zijn”, aldus Leon. Tot slot hebben bedrijven meer dan ooit behoefte aan nieuwsgierige jongeren. Leon: “Bedrijven zijn volop bezig met allerlei transities: de energietransitie, de grondstoffentransitie, de eiwittransitie. Ze hebben friskijkers nodig, om hen te helpen bij deze transities.”
Op de foto: Leon Joore (rechts) met een docent consumptieve technieken van Curio
Onderzoekende houding
Aan de basis van onderzoekend leren staat een onderzoekende houding. Niek van den Berg, lector grenspraktijken van opleiders en onderzoekers bij Aeres Hogeschool Wageningen, vertelt wat dat is. “Het gaat om nieuwsgierigheid, dingen willen verbeteren, probleemoplossend vermogen, kritisch denken, experimenteren, zelfreflectie. En zorgen dat een ander daar ook wijzer van wordt, dus je kennis delen.”
Bij onderzoekend leren zijn docenten nodig die kunnen uitdagen, stimuleren, ondersteunen. Die de juiste vragen stellen en voorbeeldgedrag vertonen. “Voor sommige docenten is dat heel natuurlijk, voor anderen vraagt dit een switch”, vertelt Niek. “Daar ligt een taak van lerarenopleidingen, zo hebben we bij Aeres Hogeschool Wageningen onderzoekend vermogen op allerlei momenten in onze opleiding verweven.”
Onderzoekend leren geeft beweging bij docenten, is Leons ervaring. “Ze sluiten aan bij het practoraat, zoeken nu zelf naar horizontale en verticale verbindingen en halen opdrachten uit hun netwerk in de branche.”
Trots en energie
“Je laat de student meewerken en meedenken in de actualiteit, dat geeft energie”, vertelt Leon over de onderzoekende mbo’er. “Ze zijn trots op wat ze doen: ze bieden het bedrijfsleven een antwoord en zijn bezig met maatschappelijke vraagstukken.”
Bij het practoraat ligt een mooie voorraad opdrachten uit het bedrijfsleven klaar. Die komen binnen bij het Kennisloket, een samenwerking van Curio, HAS green academy en netwerkorganisatie REWIN West-Brabant. Karen Speek-Venselaar is coördinator bij het Kennisloket en vertelt: “We koppelen het bedrijfsleven en onderwijs, samen met docent-onderzoekers zorg ik voor de juiste mensen op de juiste plek.” De luxe van deze voorraad opdrachten is dat studenten kiezen aan welk project ze meedoen. Leon: “Dat geeft extra motivatie.”
Op de foto: Karen Speek-Venselaar
