Gezonde en lekkere natuurvoeding als uitgangspunt
Klik op het menu voor inhoud en andere functies.
Gebruik de pijlen aan de zijkant om door het magazine te bladeren.
Gebruik de pijlen aan de zijkant om door het magazine te bladeren.
De foodopleidingen kijken naar de toekomst. Als het aan voedingsdeskundige Rineke Dijkinga ligt, speelt natuurvoeding hierin een grote rol. “Onze gezondheid is een rechtstreekse afgeleide van de gezondheid van de bodem, de natuur, het milieu. We moeten de nieuwe generatie alles vertellen over de innige relatie tussen voeding en natuur.” Rineke bracht dit al in de praktijk bij de opleiding Food Life Innovation van Terra in Groningen.
Bij de samenstelling van hun weekmenu kiezen steeds meer Nederlanders voor gezonde en duurzame producten. Maar het is nog lang niet genoeg, vertelt Rineke Dijkinga: “De mens onderschat de consequenties van ongezonde voedingspatronen. De gevolgen openbaren zich pas op lange termijn. Er is een groot verschil tussen voeding en vulling.”
Niet alleen onze eigen gezondheid loopt schade op. Onze voedingspatronen veroorzaken óók natuur- en milieuschade. “Door de teelt van eenzijdige gewassen en het grootschalige gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen putten we de grond uit en vernietigen we flora en fauna. Import van goedkope agrarische grondstoffen heeft impact op het milieu. Voordat bijvoorbeeld een blik tomatensoep met balletjes in de schappen staat, hebben alle ingrediënten samen 32 duizend kilometer afgelegd.”
Rineke Dijkinga runde tot 2017 een praktijk voor orthomoleculaire en natuurgeneeskunde en kwam in aanraking met duizenden mensen met chronische klachten, die ze adviseerde over voeding en leefstijl. Omdat het voor mensen moeilijk bleek adviezen in het dagelijkse leven toe te passen, schreef ze zes kookboeken waarin onbewerkte ingrediënten met duurzame en smaakvolle producten centraal staan. Verder houdt ze bij de samenstelling van haar recepten rekening met de teeltseizoenen en de gevolgen voor bodem en omgeving.
Dijkinga zelf kocht ruim twee hectare landbouwgrond teelt daar onder meer kruiden als grondstof voor pesto.
Rineke: “Iedereen zou moeten leren dat voeding het lichaam onderhoudt en soms zelfs geneest. Buitenshuis moeten veel meer gezonde keuzes mogelijk zijn. Mijn droom is dat we studenten opleiden op het gebied van natuurvoeding. Zij gaan daarna hun weg vinden bij restaurants, kantines, wellnesscentra’s, kinderdagverblijven, zorginstellingen enzovoort. Voeding is het allerbelangrijkste wat er is en verdient veel meer aandacht en respect.
Hoe kunnen opleidingen hun rol hierin pakken? Rineke: “De kwaliteit van opleidingen in Nederland is hoog. Maar we leren nog steeds niet over de basisvoorwaarden voor een mooi leven: gezonde voeding en leefstijl én een gezonde omgeving. En dat moet veranderen. Hierbij moeten we ook aandacht hebben voor de herkomst van ons voedsel en economische aspecten, zoals de verdienmodellen van kleinschaliger boeren en lokale economieën.”
Bij de invulling van de lessen zou volgens haar nadruk moeten liggen op een pakket dat het respect voor mens en milieu op het gebied van voedsel verstevigt: “Leer jonge mensen meer over gezondheid, voedsel en koken zodat voeding weer een ijkpunt in ons dagelijks leven wordt. Gezond en lekker eten gaan prima hand in hand. Door voor je eigen gezondheid te gaan kies je automatisch voor een gezonde wereld.”
Er is nog een voordeel: hiermee maak je de opleidingen ook aantrekkelijker. “Veel jongeren kiezen voor een opleiding, omdat ze een baan ambiëren die wezenlijk bijdraagt aan de samenleving. Je ziet nu al dat ze vervuilende bedrijven en ondernemingen met foute investeringen die puur op economische groei gericht zijn, links laten liggen. Foodopleidingen kunnen heel goed inspelen op hun bijdrage aan duurzaamheid en gezondheid.”
Aan de motivatie van studenten zal het niet liggen. Rineke werkte met mbo’ers van de opleiding Food Life Innovation van Terra in Groningen aan het maken van ‘wilde pesto’. “Wat mij zeer aansprak was hun bewustzijn om anders met de wereld om te gaan. Bij de verwerking van kruiden tot pesto inventariseerden ze de giftige en de eetbare kruiden. En ze onderzochten welke kruiden een bijdrage aan de gezondheid leveren. En ze begrepen dat lekker niet genoeg was, dat het er ook gewoon goed uit moet zien. Ook dachten ze ‘out of the box’; zo stelden ze voor een zoete pesto te maken.”
Rineke besluit: “Ik hoop dat de foodopleidingen meer gaan bijdragen aan gezondheidsvaardigheden. Voeding wordt nog te weinig geassocieerd met gezondheid. Terwijl voeding & leefstijl dé pijlers zijn om preventief aan gezondheid te werken. Hoopvol zijn dan ook de resultaten van een onderzoek van het UMC waarin voeding vergeleken wordt met de werking van medicijnen. Gezonde voeding moet af van het imago dat het niet lekker is. Van de meest simpele voedingsmiddelen kun je een waar culinair feestmaal maken.”
